Omurga tüberkülozu, tüberküloz spondilit olarak da bilinen, verem bacillusunun neden olduğu bir enfeksiyon sonucu omurgada meydana gelen deformasyon ve omur cisimlerinin yassılaşması ile karakterize bir hastalıktır. Bu durum, akciğer dışındaki tüberküloz enfeksiyonlarının en sık görüldüğü yerlerden biridir ve özellikle torakolumbal bölgeyi etkiler. Vücutta sıkça etkilenen kemikler arasında kalça ve diz kemikleri de bulunmaktadır. Enfeksiyon genellikle vertebraların ön kısmında, intervertebral disklere yakın bir noktada başlar ve zamanla yayılır.

Omurga tüberkülozu, genellikle 10-30 yaşları arasında görülür ve kemiklerin sürekli basınç aldığı bölgelerde meydana gelir. Bu enfeksiyon, kan dolaşımı yoluyla kemiklere ulaşır ve hastalık belirti vermeden ilerleyebilir. Bu nedenle, eklem ve kemikler ile iç organları etkileyen tüberküloz enfeksiyonunun sekonder yayılma odağı olabilirler.

Omurga tüberkülozu hastalarının belirtileri şunlardır:

Bel kemiklerinde ve bacaklarda karıncalanma, uyuşma ve zayıflığa neden olan bir kütle oluşabilir. Hastalık kaynaklı ağrı, hastanın dik ve tutuk bir halde yürümesine sebep olabilir. Bazı vakalarda, omurga tüberkülozu sinirlere zarar vererek felce neden olabilir, bu duruma Pott felci denir. Radyolojik olarak, hastalıklı omurgada harabiyet ve çökme, disk aralığında daralma, kifoz (kamburluk) ve omurgada apse gibi bulgular görülebilir.

Geçmişte omurga tüberkülozu tedavisi, gelişmiş hastanelerde uzun süreli tedavi ve işlem gerektiren hastalıklar arasındaydı. Hastalar uzun yıllar boyunca alçıya alınarak eklemlerin donması sağlanırdı ve eklem başlarının kaynaması iyileşme olarak kabul edilirdi.

Streptomisin ve diğer bazı ilaçların bulunmasıyla birlikte bu uzun süreli tedavi yöntemi tamamen değişmiştir. Günümüzde, omurga tüberkülozu çoklu antibiyotik tedavisi ile kontrol altına alınabilmektedir. Tedavi süresi en az 6-9 ay sürer, ancak bazı durumlarda hastalığın devamını önlemek adına tedavi ömür boyu sürebilir. Dağ veya deniz havasında uzun süreli iklim tedavisi ve kalsiyum gibi çeşitli vitamin takviyeleri de tedavi sürecinde oldukça etkilidir.

Ortopedik tedavi ise, geri dönüşü olmayan eklem hareketlerini ve basıncı ortadan kaldırmayı amaçlar. Bu amaçla kapalı ya da kapaklı alçılı cihazlar kullanılır. Bu cihazların temel mantığı, hastayı bacaklarına yük vermeden ayakta tutmaktır. Ankiloz oluşmasını önlemek ve eklem hareketlerini korumak için iltihaplı eklemin hareketsiz kalmasının önüne geçilmelidir.

Cerrahi girişimlerde ise, verem odağı erken aşamada açılarak irin ve ölü doku parçacıkları boşaltılır. Bırakılan yapay drenler aracılığıyla ilaçların doğrudan hastalıklı dokuya etki etmesi sağlanır. Bu sırada ilaçlar sistematik olarak da kullanılır. Böylece iyileşme süreci hızlandırılır ve yayılma engellenir. Daha sonrasında ise eklemlerin uygun konumda kaynaşması sağlanır.

Sağlıklı kalın.