{
    "title": "Lomber Omurga",
    "image": "https://www.omurga.gen.tr/images/lomber-omurga.jpg",
    "date": "20.01.2024 06:10:20",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Lomber omurga,</b> omur denilen dizi halinde birbiriyle bağlantılı kemikten oluşmaktadır. Kemikler iç kısmından omuriliğin geçtiği omurların arasındaki spinal kanalı çevrelemektedir. Spinal kanalın sınırları arasında omurların arasında bulunan intervertebral diskler, bağ dokuları ve faset eklemleri bulunur. Yaşın ilerlemesiyle omurların arasındaki disklerde süngerimsi yapı özelliklerini kaybeder ve içerdikleri su oranı azalır. Bununla birlikte disk yüksekliği azalır, sertleşen disk omurilik kanalına doğru bombeleşmeye başlar. Bacaklara duyu ve güç veren sinirleri omurilik taşır. Kıkırdak dokunun kaybolması yani artrit nedeniyle omurgadaki faset eklemlerdeki kemik ve bağlar kalınlaşır ve omurilik kanalına baskı yapabilir. Bu değişim lomber omurga omurilik kanalının daralmasına yol açar. Bu spinal stenoz ya da dar kanal olarak tanımlanır. Lomber omurganın yandan ve ortadan kesidi incelenirse, dar kanalın neden olduğu omurilik basısı ile dejenere olan fıtıklaşmış diskin daralttığı kanal görülebilir.</div><div><br></div><div>Omurganın bel kısmı tıpta lumbar bölge olarak tanımlanır. Belin ön kısmı antreior lumbar bölge, arkası postreior lumbar olarak adlandırılır. Lomber omurgayı oluşturan yapılar ve yapıların çalışma sistemi bilinirse, omurganın işlevi daha kolay anlaşılabilir. Bu yapılar kemikler ve eklemler, sinirler, kaslar, bağ ve destek dokular ile omurga segmentlerinden oluşur.</div><div><br></div><div><b>Lomber omurga darlığı</b></div><div><br></div><div>Dar kanal pek çok kişide herhangi bir şikâyete neden olmaz. Bazılarında ise sırt ve bacaklarda ağrıya, his kaybına ya da bacak kramplarına yol açabilir. Nadir olarak bağırsak ve mesane kontrolünün kaybına neden olabilir. Uzun süre ayakta kalma ve oturmayla yakınmalar şiddetlenir. Bu belirtiler zamanla düzelebilir, farklı şiddette yakınmalar olabilir. Otururken ya da öne eğilirken omurilik kanalının çapı artacağı için, yakınmalar azalır, kaybolabilir. En fazla yürüyüşten sonra bacaklarda güçsüzlük, his değişimi, karıncalanma gibi belirtiler ortaya çıkar. Oturduktan, öne eğildikten sonra kişide bir rahatlama olur ve yürümeye devam edebilir. Bu belirli mesafelerde aynı şekilde tekrar eder.</div><div><br></div><div><b>Lomber omurga yapıları</b></div><div><br></div><div><b>Kemikler ve eklemler:</b> Omurga vertebra denilen 24 omurun birbiri üstüne dizilmesiyle oluşur. Ayakta durmayı sağlayan en önemli vücut yapısı omurgadır. Önden ve arkadan bakıldığında düz görünen omurga, yandan bakıldığında üç tane doğal yaylanmaya sahiptir. Boyun ile beldeki lordoz yaylanma içe doğru, göğüsteki dışa doğru yaylanmaya ise kifoz denir. Lomber omurgalar L1, L2, L3, L4, L5 olarak tanımlanır. Alttaki L5 omuru sakrum denilen kuyruk sokumu kemiğiyle eklem yapmaktadır. Üçgen olan sakrum 5 kemiğin birleşimiyle oluşur. L5 omuru ile eklem yapan üst kısım S1 olarak tanımlanır. İnsanların bazılarında bel bölgesinde altıncı bir omur bulunabilir. Bu herhangi bir soruna neden olmaz.</div><div><br></div><div>Her omurda farklı kemik kısımları olur. Silindirik şekildeki omurun ana kısmı omurun gövdesini oluşturur. Lumbar alandaki omurlar, diğer omurga bölümlerine göre daha kalın ve uzun olur. Çünkü bel bölgesi vücutta daha fazla yük taşıyan bir alandır. Omur gövdelerini saran kemik halka bulunmaktadır. Kemik halka iki tane kalın kemik sapla birlikte omurun gövdesine bağlanır. Pedikül denen bu sapların her iki tanesi geriye doğru kemik halka oluşturacak şekilde devam edip ortada birleşir. Lamina denilen kemik halkalar omurun arkasında orta tarafta birleşir ve geriye doğru çıkıntı yapar. Dışarıdan belimize dokunursak, spinoz proses denilen kemik çıkıntısını hissederiz. Omur gövdesi ile kemik halkalar omurilik ile sinirleri koruyan bir etkendir. Omur yanlarında bulunan biri yukarıya, diğeri aşağıya giden iki kemik çıkıntı olur. Yukarı giden çıkıntı üstteki omurdan aşağıya inen çıkıntı ile birleşip, omurganın iki tarafında uzanan eklemleri meydana getirir. Bunlar faset eklem olarak tanımlanır. Her omurda sağda ve solda olmak üzere iki faset eklem olur. Bunlar omurganın yan taraflarından küçük yumrular şeklinde uzanır. Çıkıntıların içe bakan yüzleri kıkırdakla kaplıdır.</div><div><br></div><div><b>Sinirler:</b> Omurganın arkasında bulunan kemik halkanın meydana getirdiği omurilik kanalı omuriliği sarmaktadır. Omurlar ve omurgadaki kemikler omuriliği koruma vazifesi üstlenmiştir. Beyin tabanından başlayarak, LS omuruna kadar uzanır. Ancak etrafındaki zarlar kuyruk sokumu kemiğine kadar iner. Omurilik zarlarının meydana getirdiği kesenin içinde sinir lifleri bulunur. Buna kauda ekoina denir. Her omur seviyesinde sağlı sollu çıkan bir çift sinir, aşağıda birleşerek, organlara ve bacaklara uzanan ana sinirleri oluştururlar.</div><div><br></div><div><b>Bağ ve destek dokuları:</b> Bağlar bir kemiği diğerine bağlayan, destek dokuları da farklı hücreleri bir arada tutmayı sağlayan ağlardır. Omurlarda ön ve arkada çok sayıda uzun bağ bulunur. Önde tüm omurları bağlayan oldukça güçlü bir bağ vardır. Bu şekilde lomber omurga boyunca uzanan iki bağ daha bulunur. Bağlar omurları bağlamakla kalmaz, omurganın bel kısmını kuyruk sokumu kemiği ile kalça kemiğine de bağlar. Lomber omurgadaki başka bir destek dokusu ise intervertebral disklerdir. Bunlar omurgaya binen yükün şok etkisini emer ve eğilme hareketinin yapılmasını sağlar.</div><div><br></div><div><b>Kaslar:</b> Lomber omurgada bel bölgesindeki kaslar üç tabaka halindedir. Cilde yakın olan fasia denilen zarla çevrilidir. Erektor spina orta tabakayı oluşturur ve bele kadar uzanır. Bel omurlarını, kalça ile kuyruk sokumu kemiklerini bağlarlar. En içteki kaslarda bel omurlarını, kalça ve kuyruk sokumu kemiklerini kemiklere kalın kirişlerle bağlanıp, bir arada tutar. Günlük hareketlerde omurganın dik olması için, karın kaslarıyla birlikte hareket ederler.</div><div><br></div><div><b>Spinal segment:</b> Lomber omurganın anatomisini kavrayabilmek için, omurganın bu kısmını iyi bilmek gerekir. Spinal segment aralarında bir diskle ayrılmış iki tane omur, omur seviyesinden çıkan sinirler ve omurları bağlayan faset eklemler olur. Diskler darbe emici olarak işlev görür. Spinal segmentin her birinde olan iki omur faset eklemler tarafından birbirine bağlanır.</div>"
        }
    ]
}